Το παραδοσιακό ελληνικό γλυκό που κρύβει όλη τη διατροφική σοφία της φύσης μέσα του!
Από The Healthy Cook
Το σουσάμι, το κύριο συστατικό του παστελιού, έχει αποδειχτεί πως διαθέτει σημαντικές αντιγηραντικές και αντιυπερτασικές ιδιότητες, λόγω της βιταμίνης Ε και της δράσης των λιγνανών του (της σησαμινόλης και της σησαμίνης, δύο συστατικών του σησαμόσπορου με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που δρουν κατά του γήρατος).
Συνοπτικά, βοηθά στην καταπολέμηση της χοληστερίνης, στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, στην πρόληψη του καταρράκτη και στην αντιμετώπιση του διαβήτη, βοηθά στην αντιμετώπιση της αρτηριοσκλήρυνσης και συμβάλλει στην σωστή λειτουργία του ήπατος.
100 γρ. σουσαμιού περιλαμβάνουν
- 19,8 γρ. πρωτεΐνη
- 52,5 γρ. λίπος
- 15–20 γρ. υδατάνθρακες (εκτός φυτικών ινών)
- 3 γρ. φυτικών ινών
- 1.200 mg ασβεστίου
- 540 mg φωσφόρου
- 10 mg σιδήρου
- Βιταμίνες του συμπλέγματος Β
- Βιταμίνη Ε
Γιατί αγαπάμε το σουσάμι
- Οι πρωτεΐνες που περιέχει το σουσάμι είναι υψηλής διατροφικής αξίας. Εάν δε, συνδυαστεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, οι πρωτεΐνες που προκύπτουν είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας, καθώς πλησιάζουν τη βιολογική αξία ζωικών πρωτεϊνών, όπως η καζεΐνη. Γι’ αυτούς τους λόγους το σουσάμι θα μπορούσε με τους κατάλληλους συνδυασμούς τροφίμων να αποτελέσει τρόφιμο εκλογής για ανθρώπους, οι οποίοι αποφεύγουν την κατανάλωση κρέατος και προϊόντων του, όπως είναι οι φυτοφάγοι και όσοι βρίσκονται σε περίοδο παρατεταμένης νηστείας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως μπορεί να αντικαταστήσει τα ζωικά προϊόντα στην διατροφή.
- Τα λιπαρά οξέα αποτελούν τα θρεπτικά συστατικά με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα στο σουσάμι. Στην πλειονότητά τους είναι μονοακόρεστα (45%) και πολυακόρεστα (40%), ενώ τα κορεσμένα κατέχουν το μικρότερο ποσοστό στη σύσταση του τροφίμου (15%).
- Η αυξημένη παρουσία πολυακόρεστων λιπαρών οξέων καθιστά το σουσάμι μια ιδιαιτέρως θρεπτική τροφή, καθώς τα συγκεκριμένα οξέα δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός, γι’ αυτό και θεωρείται απαραίτητο να προσλαμβάνονται μέσω της διατροφής.
- Στο σουσάμι περιέχονται κυρίως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως Β1, Β2 και νιασίνη (βιταμίνη Β5). Οι βιταμίνες αυτές αποτελούν συνένζυμα πολλών μεταβολικών συστημάτων και διεργασιών, γεγονός που τις καθιστά απαραίτητες για την καλύτερη υγεία του οργανισμού.
- Στο σουσάμι και ιδιαιτέρως στο έλαιό του περιέχονται επίσης επαρκείς ποσότητες βιταμίνης Ε, που έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
- Τα μεταλλικά άλατα και τα ιχνοστοιχεία που περιέχει (ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο, ψευδάργυρος και σελήνιο) αποτελούν πολύ σημαντικά στοιχεία του ανθρώπινου μεταβολισμού όντας απαραίτητα για ποικίλες λειτουργίες, όπως η σύνθεση των οστών και των μυών (ασβέστιο), οι αντιδράσεις μεταβολισμού (ψευδάργυρος) κ.λ.π. Ιδιαιτέρως το σελήνιο, που περιέχεται σε σημαντικές ποσότητες στο σουσάμι, έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια ότι επίσης διαθέτει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προστατεύοντας έτσι από καρδιοπάθειες και καρκίνο (ιδίως τον καρκίνο του προστάτη).
Το παστέλι, λοιπόν, αποτελεί πηγή ενέργειας με μεγάλο ποσοστό πρωτεϊνών και φυτικών ινών, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά και σημαντικές ποσότητες μεταλλικών αλάτων και ιχνοστοιχείων, όπως προανέφερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα επικρατούν το λινελαϊκό και το λινολενικό – απαραίτητα λιπαρά οξέα τα οποία ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει αλλά τα προμηθεύεται από τα λιπίδια του φυτικού βασιλείου.
Η συνταγή
Η συνταγή είναι πολύ απλή. Βράζουμε το μέλι μέχρι να φτάσει τους 125ο C, προσθέτουμε τους σπόρους και ανακατεύουμε. Με αυτόν τον τρόπο, το παστέλι θα γίνει αρκετά σφιχτό, παρόλο που δεν περιέχει ζάχαρη. Πρέπει όμως να σημειώσω πως όταν το μέλι θερμαίνετε τόσο χάνει κάποιες από τα θρεπτικά του συστατικά. Εμένα μου αρέσει σφιχτό και προτίμησα να το κάνω έτσι.
Εναλλακτικά, μπορείτε να ζεστάνετε το μέλι σε πολύ χαμηλή φωτιά, ίσα-ίσα να λιώσει λίγο, να ανακατέψετε σε αυτό όλους τους σπόρους (και το ξύσμα αν το χρησιμοποιήσετε) και να το αφήσετε να κρυώσει. Θα είναι αρκετά μαλακό, αλλά πολύ πιο θρεπτικό.
Όσο για το αρωματικό που θα προσθέσετε, μπορεί να είναι ξύσμα πορτοκαλιού, λεμονιού, μανταρινιού, ελάχιστη κοπανισμένη μαστίχα Χίου, ή ακόμα και ψιλοτριμμένο θυμάρι που προτείνει ο Άκης Πετρετζίκης και θέλω πολύ να το δοκιμάσω.
Σπιτικό Παστέλι με Μέλι
- Χρόνος προετοιμασίας: 5 λεπτά (+ λίγες ώρες αναμονής)
- Χρόνος μαγειρέματος: 5 λεπτά
- Μερίδες: 16 κομμάτια
Υλικά
- 260 γρ. σουσάμι
- 120 γρ. κολοκυθόσποροι
- 70 γρ. ηλιόσποροι
- 450 γρ. μέλι
- το ξύσμα από 1 πορτοκάλι (προαιρετικά)
Εκτέλεση
- Ζεσταίνετε το φούρνο στους 150ο C και καβουρδίζετε τους όλους τους σπόρους για 10-15 λεπτά, μέχρι να μυρίσουν.
- Ζεσταίνετε το μέλι και το ξύσμα σε μια κατσαρόλα (όχι μικρή γιατί θα φουσκώσει απότομα) και όταν φτάσει στους 125ο C (δείτε αυτό το θερμόμετρο)* αποσύρετε από την φωτιά και προσθέτετε τους σπόρους.
- Ανακατεύετε καλά και αδειάζετε το μείγμα σε ένα ταψάκι 24Χ24 εκ. (ή ένα σαν κι αυτό), το οποίο έχετε στρώσει με αντικολλητικό χαρτί και το έχετε λαδώσει ελαφρά.
- Φροντίζετε ώστε το μείγμα να απλωθεί ομοιόμορφα και το αφήνετε να κρυώσει. Πριν κρυώσει τελείως το κόβετε σε τετράγωνα κομμάτια.
Σημείωση:*Εάν δεν έχετε θερμόμετρο, υπολογίστε πως το μέλι πρέπει να βράσει περίπου 5 λεπτά πριν προσθέσετε τους σπόρους, αν και αυτή δεν είναι αλάνθαστη μέθοδος.