Πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο αεροδρόμιο και περίμενα στην ουρά για το check-in – δεν είχε ανοίξει ακόμα, οπότε οι περισσότεροι μιλούσαν μεταξύ τους μέχρι να ανοίξει – αμέριμνα, χαμογελαστά, φιλικά… Μέχρι που ακούστηκε μια φωνή που σχεδόν έφτασε και στις δύο άκρες του αεροδρομίου. Ένα καθαρό «Όοοιιιιι» (αγγλικού τύπου κραυγή, αντίστοιχη του Έεειιιι!) που έκανε σχεδόν όλους να σταματήσουν ό,τι έκαναν και να γυρίσουν να κοιτάξουν… εμένα!
Το θράσος και η αναίδεια του ανθρώπου
Ενώ μιλούσα όμορφα και ήρεμα στο τηλέφωνο, παρατηρώ ότι τη στιγμή που ανοίγει το γκισέ, τρέχουν μερικοί από το τέλος σχεδόν της ουράς μπροστά, περνούν κάτω από τους ιμάντες που σε κατευθύνουν με πειθαρχία στο check-in, και στέκονται με χάρη ανάμεσα στους πρώτους οι οποίοι δεν κατάλαβαν από που τους ήρθε! Η κραυγή μου βγήκε αυθόρμητα – το αίσθημα της αδικίας έπρεπε να ικανοποιηθεί και άμεσα. Τι είμαστε εμείς δηλαδή που περιμένουμε τόση ώρα και θέλουμε να πιούμε έναν καφέ με την οικογένεια έστω δέκα λεπτά παραπάνω πριν αποχωριστούμε; Ποιος είσαι εσύ που μου στερείς αυτή τη χαρά;
Τα ζώα
Και ενώ βγήκε αυτή η φωνή που έκανε όλους να μείνουν ακίνητοι – πραγματικά ήταν σαν να σταμάτησαν όλοι αυτό που έκαναν λες και ήταν σκηνή από ταινία – οι θρασείς και αναιδείς τύποι (άνδρες όλοι τους) δεν έκαναν καμία κίνηση να πάνε πίσω στη σειρά τους! Οπότε το παιχνίδι συνεχίστηκε με εμένα να τους φωνάζω να μαζευτούν και να πάνε πίσω. Μόνη μου, χωρίς κανέναν άλλον να λέει κάτι. Απλά κάτι μουρμούριζαν χωρίς να καταλάβω ακριβώς τι. Τα περίπου δέκα άτομα γύρισαν σιγά σιγά πίσω στη θέση τους με δύο να επιμένουν- ο ένας, Ολλανδός, να γελάει ειρωνικά του τύπου «τι φωνάζει αυτή έτσι» καθώς πήγαινε πίσω, ενώ ο άλλος, Έλληνας, κύρτωσε τους ώμους και έμεινε εκεί! Εκφράστηκα και πάλι, αλλά ο τύπος κοίταζε αλλού. Δε θέλετε να ξέρετε τη συνέχεια…
Γιατί δεν παλεύουμε;
Καθώς προχωρούσαμε στη σειρά, σιγά σιγά ο κόσμος που με κοίταζε (Ολλανδοί κατά βάση) και μουρμούριζε κάτι, με πλησίασε και μου έδωσε συγχαρητήρια για τον τρόπο που αντέδρασα και το πάθος που έβγαλα υποστηρίζοντας τη θέση μου. Την επόμενη μέρα αναρωτήθηκα: τι ήταν αυτό που τους έκανε να μην αντιδράσουν, να μη διεκδικήσουν, αλλά να αναγνωρίσουν την πράξη μου και να μου πουν «μπράβο»; Στη σημερινή εποχή των social media και κυρίως του Facebook, έχει χαθεί όχι μόνο η τέχνη της επικοινωνίας, αλλά και η τέχνη της διεκδίκησης!
Διεκδικώ σημαίνει ζω ευτυχισμένα
Δύο είναι για μένα τα δεινά της έλλειψης αυτής της τέχνης. Το πρώτο ότι δεν ξέρουμε σε πραγματικό χρόνο πως να αντιδράσουμε. Πλέον είναι τόσο συνηθισμένες οι κατηγορίες από απόσταση που προτιμάμε να «φωνάζουμε» ή να διεκδικούμε μόνο γραπτά – λες και ο άλλος θα το δει και θα κάνει κάτι για αυτό. Μεγάλη αυτααπάτη.
Το δεύτερο είναι ότι εάν κάποιος μας απαντήσει προσβλητικά, μαζευόμαστε διότι, και να έχει ξεκινήσει η διεκδίκηση, δεν έχουμε τα εργαλεία να συνεχίσουμε την προσπάθεια και να ολοκληρώσουμε τον αγώνα. Τα παρατάμε για να «μη γίνουμε ρεζίλι» επιτρέποντας στον οποιονδήποτε να κάνει αυτό που θέλει. Το «δε βαριέσαι» έχει γίνει επιδημία και, χωρίς να το καταλάβουμε, αποδυναμώνει την ίδια την κοινωνία χτίζοντας παθητικούς πολίτες.
Coach yourself
Το υπεράνω έχει αξία όταν κατανοείς ότι είναι στρατηγικά η καλύτερη κίνηση – αλλιώς είναι μια ψευδαίσθηση ότι είσαι ανώτερη, ότι δε χρειάζεται να ασχοληθείς, ότι ακόμα και όταν καταπατούν τα δικαιώματά σου, εσύ δεν το δέχεσαι – άλλο αν οι πράξεις και το αποτέλεσμα δείχνουν το αντίθετο. Ουσιαστικά, το «υπεράνω» δείχνει αυτό που ανάλυσα πιο πάνω: ότι έχει χαθεί η ικανότητα να αγωνίζεσαι για κάτι που σου ανήκει.
Διεκδικώ σημαίνει ότι πιστεύω περισσότερο στην αξία μου να ΥΠΑΡΧΩ, και όχι στην αξία μου να πορεύομαι στη ζωή χωρίς να υποστηρίζω τα δικαιώματά μου.
Μάθημα
Όπως είπα και πιο πάνω, διεκδίκηση σημαίνει ευτυχία. Η ευτυχία δεν είναι κάτι μαγικό που το κυνηγάμε για να το βάλουμε στο ράφι. Είναι καθημερινή συμπεριφορά – μια συμπεριφορά που σε κάνει να ζεις ελεύθερη, με γνώση όχι μόνο για τις αρχές σου, αλλά και με τα εργαλεία να υποστηρίζεις τις αρχές αυτές και να κάνεις ενέργειες προς υπεράσπιση αυτών.
Διότι όπως πάντα τονίζω, τι να την κάνεις την αυτογνωσία όταν δεν μπορείς να την αξιοποιήσεις έμπρακτα και να ζεις τη ζωή που θεωρείς ότι σου αξίζει; Δηλαδή ο άλλος που πέρασε μπροστά, τόσο πιο ικανός είναι από εσένα που δε διεκδίκησες τα δικαιώματά σου;