Το μενού με… παγάκια και ορισμένα ακόμη σημάδια που φωνάζουν ότι ο σίδηρός σου είναι στο μηδέν!
Θυμάμαι μήνες ολόκληρους που δεν άφηνα παγάκι για παγάκι. Τα μασούσα όλα μανιωδώς. Ξεσκέπαζα τα ποτήρια με χυμούς και τραγάνιζα τα παγάκια με λαχτάρα. Τώρα πια ξέρω ότι η λαχτάρα για παγάκια είναι ένα σύμπτωμα της σιδηροπενικής αναιμίας, τουτέστιν των σχεδόν άδειων αποθηκών σιδήρου του οργανισμού.
Τα συμπτώματα
Τη λίστα των συμπτωμάτων συμπληρώνει η αδυναμία, η κόπωση, τα νύχια που σπάνε εύκολα και η τριχόπτωση. Ακόμη μπορεί να ματώνουν οι άκρες των χειλιών σου και η γλώσσα σου. Το δέρμα γίνεται ωχρό, νυστάζεις διαρκώς και δυσκολεύεσαι να μαζέψεις το μυαλό σου.
Ποιος φταίει
Για μας τις γυναίκες ο συνήθης κλέφτης του σιδήρου είναι η περίοδος. Γι’ αυτό και δέκα φορές περισσότερες γυναίκες έχουν αναιμία συγκριτικά με τους άνδρες. Εάν δε η περίοδός σου είναι βαριά τότε δεν αποκλείεται ο γιατρός σου να σου ζητήσεις να παίρνεις προληπτικά συμπληρώματα σιδήρου.
Υπάρχουν όμως και άλλοι κλέφτες του σιδήρου που μπορεί να μην φαντάζεσαι. Ποιοι είναι; Καταρχάς οι στερητικές δίαιτες που σου υπόσχονται θαύματα. Το βέβαιο θαύμα είναι το πόσο γρήγορα αδειάζει ο σίδηρος από τον οργανισμό σου επειδή δεν τρως αυτά που πρέπει. Επίσης προσοχή απαιτείται από όποιους λαμβάνουν καταχρηστικά παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη επειδή ενδέχεται να προκληθούν μικρές αιμορραγίες στο πεπτικό σύστημα απ’ όπου υπάρχει απώλεια αίματος, με αποτέλεσμα την εκδήλωση αναιμίας. Γι’ αυτό και συνιστάται η λήψη αντιφλεγμονωδών με γεμάτο στομάχι ή μαζί με κάποιο γαστροπροστατευτικό φάρμακο (π.χ., ομεπραζόλη, παντοπραζόλη).
Στο πιάτο
Καθημερινά χρειάζεσαι 10-30 mg σιδήρου, από τα οποία ο οργανισμός σου απορροφά το 10% (1-3mg). Για την κάλυψη αυτών των αναγκών είναι απαραίτητο να καταναλώνεις ζωικές αλλά και φυτικές πηγές σιδήρου.
Πλούσιες πηγές ζωικού σιδήρου είναι το συκώτι (των πουλερικών, το μοσχαρίσιο), η αρνίσια σπλήνα, η μοσχαρίσια μπριζόλα, το μπούτι του κοτόπουλου, τα όστρακα, τα χτένια, οι σουπιές, το χταπόδι, ο ξιφίας, ο τόνος, ο σολομός και τα αυγά.
Να θυμάσαι ότι ο σίδηρος ζωικής προέλευσης, αν και καλύπτει μόλις το 10% του σιδήρου που προσλαμβάνεις από τα τρόφιμα, απορροφάται σε υψηλό ποσοστό (20-30%), συγκριτικά με το φυτικό σίδηρο ο οποίος αποτελεί το 90% του σιδήρου που καταναλώνεις, αλλά απορροφάται σε ποσοστό μόλις 5%.
Ο φυτικός σίδηρος περιέχεται στις φακές, τα ρεβίθια, τις αγκινάρες, το σουσάμι, το σπανάκι, τη βρώμη, τα πράσα, τους ξηρούς καρπούς (κάσιους, φιστίκια, αμύγδαλα, καρύδια). Απορροφάται καλύτερα σε συνδυασμό με φρούτα και λαχανικά πλούσια σε βιταμίνη C (εσπεριδοειδή, ακτινίδια, μπρόκολο, πιπεριές, ντομάτα).
Τα συμπληρώματα
Τα συμπληρώματα σιδήρου έχουν πολλές μορφές: δισκία, αμπούλες, σιρόπια, σταγόνες και ενέσεις. Τα χάπια είναι πιο πρακτικά. Τα παίρνεις με άδειο στομάχι, για 3-4 μήνες, ίσως και περισσότερους αν το κρίνει απαραίτητο ο γιατρός.
Οι απαραίτητες εξετάσεις
Θα χρειαστεί να κάνεις μια γενική αίματος σε συνδυασμό με τη μέτρηση του σιδήρου και της φεριτίνης στο αίμα.
Στη γενική αίματος δώσε βάση στον αιματοκρίτη που εκφράζει το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων ανά 100 ml αίματος. Οι φυσιολογικές τιμές του κυμαίνονται για τους άνδρες από 41% έως 53% και για τις γυναίκες από 36% έως 46%.
Επίσης δες και την αιμοσφαιρίνη, μια ουσία που περιέχεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια, κύριο συστατικό της οποίας είναι ο σίδηρος. Εκτιμάται ότι υπάρχει αναιμία όταν οι τιμές της είναι κάτω από 12g/dL για τους άνδρες και από 10g/dL για τις γυναίκες.
Η φεριτίνη είναι η αποθήκη του μη άμεσα χρησιμοποιούμενου σιδήρου. Να ανησυχήσεις όταν οι τιμές της είναι κάτω από 20 ng/ml.
Ο σίδηρος ορού είναι αυτός που διακινείται στον οργανισμό για να καλύψει τις άμεσες ανάγκες του. Να ανησυχήσεις όταν είναι κάτω από 40 ή 60 μg%, ανάλογα με το εργαστήριο που πραγματοποιεί τις εξετάσεις.
Πήγαινε τις εξετάσεις στο γιατρό και δες τι θα σου πει. Αν τα πράγματα είναι σκούρα θα σου πει να πάρεις σίδηρο και να σε ξαναδεί μετά από λίγο καιρό.